Khamenei: nucleair conflict met de VS "onoplosbaar"
In dit artikel:
Ayatollah Ali Khamenei heeft de impasse met de Verenigde Staten over Iran’s nucleaire programma als onoplosbaar bestempeld en benadrukt dat Iran niet zal instemmen met Amerikaanse eisen om te luisteren naar Washington of om anti-Amerikaanse retoriek te temperen. Zijn opmerkingen werden zondag door Iraanse staatsmedia en persbureaus geciteerd, te midden van een Europese deadline om eind augustus tot een nieuw akkoord te komen.
De diplomatieke gesprekken tussen Iran en westerse partijen zijn recent herstart: Iran sloot vrijdag een akkoord met Europese mogendheden om onderhandelingen over zijn uraniumverrijking te hervatten, en volgens de Duitse minister van Buitenlandse Zaken Johann Wadephul keert Iran op 26 augustus terug naar de tafel. Tegelijk waarschuwen Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland (de E3) dat zij het zogeheten snapback-mechanisme van de VN zullen activeren als er vóór eind augustus geen verifieerbare, houdbare overeenkomst ligt.
Snapback, onderdeel van het 2015-JCPOA-akkoord waaruit de VS in 2018 stapte, zou opgeheven sancties snel opnieuw kunnen invoeren en ook de verlenging van het wapenembargo tegen Iran afdwingen — ondanks dat een VN-resolutie voor verlenging op 14 augustus werd verworpen. Iran betwist de juridische geldigheid van zo’n stap en waarschuwt voor gevolgen, aldus minister van Buitenlandse Zaken Abbas Araghchi.
De achtergrond van de escalatie is scherp: Iran verrijkt uranium inmiddels tot niveaus die technisch dicht bij wapengerelateerd materiaal komen, hoewel Teheran publiekelijk volhoudt dat het programma civiel is. In juni escaleerden de spanningen in een 12 dagen durende confrontatie tussen Israël en Iran; Israël bestookte volgens berichten Iraanse nucleaire sites en doodde meerdere atoomwetenschappers en hoge functionarissen. De Verenigde Staten steunden Israël met zware bunkerbrekerbommen op onder meer Fordo en Natanz. Iran heeft sindsdien verklaard haar atoomprogramma weer op te bouwen.
De komende gesprekken in Genève, onder leiding van vice-ministers van de E3, moeten uitwijzen of een diplomatieke route nog mogelijk is voordat Europese mogendheden besluiten het snapback-mechanisme in gang te zetten.