"Nog 20 vierkante kilometer van Gaza-stad te veroveren"
In dit artikel:
Het Israëlische leger concentreert zich aan de rand van Gaza-stad voor een mogelijke definitieve grondoffensief. Generaal-majoor Eyal Zamir, chef van de generale staf, zei dinsdag dat de IDF doorgaat “totdat een beslissende overwinning is behaald” en riep reservisten op om de intensivering van de operaties mogelijk te maken. Tegelijkertijd woedt binnen de Israëlische politiek en defensie een felle discussie over of een volledige verovering noodzakelijk en proportioneel is.
Meerdere voormalige hoge defensiefunctionarissen stellen dat alleen een militaire overname van het door Hamas gecontroleerde gebied de oorlogsdoelen kan veiligstellen. Zij benadrukken dat de strijd tegen een jihadistische terreurorganisatie niet met conventionele oorlogslogica kan worden gevoerd: voor Hamas is voortbestaan al een vorm van overwinning, waardoor uitputting alleen ontoereikend zou zijn. Volgens generaal-majoor (b.d.) Uzi Dayan is het daarom nodig om Hamas’ bestuurlijke en militaire capaciteit volledig te vernietigen en alle strategische knooppunten — communicatiecentra, voedsel-, water- en medicijnroutes — onder controle te brengen voordat van een duurzame overwinning sprake kan zijn.
De discussie wordt bemoeilijkt door de aanwezigheid van ongeveer 20 levende Israëlische gijzelaars die volgens rapporten door Hamas in tunnels worden vastgehouden. Sommige oud-commandanten, waaronder brigadegeneraal (b.d.) Dedy Simhi, geven aan dat de gijzelingscrisis tot nu toe terughoudendheid veroorzaakte in de militaire planning: gebieden waarvan men vermoedde dat er gijzelaars waren, werden niet aangevallen. Nu het aantal gijzelaars flink is gedaald, zijn die gebieden kleiner geworden en zou de optie van verhoogde militaire druk meer kans bieden op vrijlating — ondanks het verhoogde directe risico voor de captives.
Er is intern onenigheid over tactiek en timing. Tijdens een stormachtige vergadering van het veiligheidskabinet op 31 augustus sprak premier Benjamin Netanyahu, volgens een Mako-bericht, over druk van de Amerikaanse president Donald Trump om de operatie te voltooien. De plaatsvervangend stafchef Tamir Yadai zei dat alleen een “ondraaglijke” klap Hamas tot overgave zou kunnen brengen; Zamir toonde zich wel open voor deelakkoorden over gijzelaars.
Militairen verwachten dat van de circa 40 km² van Gaza-stad ongeveer de helft al onder Israëlische controle staat, waardoor nog ongeveer 20 km² resteert — een complex maar volgens voormalige bevelhebbers uitvoerbaar karwei waarvoor aanzienlijke verliezen niet uitgesloten worden geacht. Velen pleiten dat een volledige verovering de voorwaarden schept voor een stabiele “dag erna” en mogelijk voor internationale of regionale samenwerking bij de wederopbouw en veiligheidsopbouw. Tegelijkertijd blijven zorgen over slachtoffers onder burgers en soldaten en over de humanitaire gevolgen hoog op de agenda staan.