Platform X onthult pro-Hamas desinformatienetwerk
In dit artikel:
Een nieuwe transparantiefunctie van X (voorheen Twitter) heeft recentelijk onthuld dat veel accounts die zich voordeden als ooggetuigen in Gaza in werkelijkheid door beheerders in andere landen werden gerund. Met de optie “Over dit account” kunnen gebruikers de vermeende locatie, aanmaakdatum en naamswijzigingsgeschiedenis van profielen inzien. Onderzoek door Israëlische media en bevestiging van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken toonden aan dat tientallen populaire “Gaza”-accounts terug te voeren zijn naar landen als Pakistan, Bangladesh, Rusland, Nigeria, Turkije en het Verenigd Koninkrijk, in plaats van Gaza zelf.
De gemaskeerde profielen namen uiteenlopende rollen aan — verplegers, vaders, dichters, IDF-soldaten of burgers die om hulp vroegen — en bereikten soms honderdduizenden volgers. Sommige accounts voerden fondsenwervingen uit of publiceerden emotionele video’s en reports, terwijl hun metadata anders aangaven. Een deel bleef zelfs posten nadat de locatie was onthuld; anderen wijzigden hun weergegeven locatie nadat ze ontmaskerd werden, wat wijst op realtime monitoring en aanpassing.
Onafhankelijk onderzoek van het Israëlische bedrijf Cyabra maakt duidelijk dat dit geen losse incidenten waren. Cyabra identificeerde meer dan 40.000 accounts die pro-Hamas-verhalen verspreiden op meerdere platforms, goed voor ongeveer een kwart van de profielen die over de Hamas-aanvallen discussiëren. Deze netwerken produceerden meer dan 312.000 berichten en reacties, vaak gecoördineerd via hashtags en massaposting, waardoor onderscheid tussen authentieke getuigenissen en manipulatie lastig wordt.
De onthullingen hebben buitenlandse ministeries en media aan het denken gezet over betrouwbaarheid en verantwoordelijkheid van online verslaggeving in oorlogscontexten. X’s nieuwe transparantie-instrument heeft voor het eerst breed inzicht gegeven in wie er écht achter persoonlijke oorlogsverhalen zit, waardoor zowel kansen voor verificatie als zorgen over grootschalige desinformatie zichtbaar werden.