President Trump, Qatar is geen bondgenoot

In dit artikel:

Het artikel stelt dat Qatar zich als Amerikaanse bondgenoot presenteert maar in de praktijk de belangen van de Verenigde Staten en Israël ondermijnt. Na een Israëlische actie tegen Hamas-leiders in Doha reageerde voormalig president Trump verontwaardigd, maar noemde Qatar tegelijk een “geweldige bondgenoot”; de auteur betoogt dat die beoordeling onjuist is. Qatar huisvest weliswaar de grootste Amerikaanse basis in het Midden-Oosten (Al Udeid) en treedt soms als bemiddelaar tussen Washington en gewapende groepen, maar volgens het stuk steunt het emiraat ook islamistische terreurorganisaties, financiert het anti-westers onderwijs in de VS en financiert het met grote bedragen de zender Al Jazeera, die wordt weggezet als voorvechter van islamistische propaganda.

Belangrijkste aantijgingen en bewijzen die in het artikel worden genoemd:
- Hosting en financiering van Hamas: Qatar zou al lange tijd hoge Hamas-functionarissen onderdak bieden, waaronder leiders die een rol zouden hebben gespeeld bij de aanvallen van 7 oktober. Voorts wordt genoemd dat Qatar vóór die aanval ongeveer 30 miljoen dollar per maand aan Hamas zou hebben verstrekt. Documenten die het Israëlische leger in Gaza in beslag nam en berichten uit 2019–2021 zouden aantonen dat Qatarese functionarissen toestemming hebben gegeven voor discrete steun aan “het verzet”.
- Al Jazeera: Doha zou jaarlijks 400–500 miljoen dollar in de zender steken. De schrijver kwalificeert Al Jazeera als een kanaal dat jihadistische en antisemitische strekking kan verspreiden, benadrukt uitzendingen die de acties van 7 oktober framen als legitiem verzet en wijst op beweringen dat enkele medewerkers ook operationele banden met Hamas en Islamitische Jihad hadden (volgens door Israël gepresenteerd materiaal; sommige van die personen zouden later gedood zijn bij Israëlische aanvallen).
- Onderwijs en invloed in de VS: Qatar is volgens bronnen een van de grootste buitenlandse geldschieters voor Amerikaanse universiteiten (met een geciteerd totaal van circa 6,6 miljard dollar sinds 1981). Het artikel noemt als voorbeeld een Qatarese gift aan een “Choices Program” verbonden aan Brown University en betoogt dat dergelijke financiering curricula kan opleggen met anti-joodse en anti-westerse elementen. Verder wordt gesteld dat er mogelijk veel meer Qatarese gelden (tot 100 miljard volgens Open-Source Intel) richting Amerikaanse onderwijsinstellingen en scholen zijn gegaan.
- Lobby en invloedssferen in Washington: het emiraat zou via dure geschenken en transacties proberen invloed te kopen. Genoemd worden onder meer een aangeboden Boeing ter waarde van 400 miljoen dollar aan Trump, de verkoop van een New Yorks hotel aan het Qatarese staatsfonds, en betalingen aan voormalig justitie-functionarissen en lobbyfirma’s. Media zoals de Wall Street Journal zouden melding hebben gemaakt van lijsten met tientallen tot honderden personen die Qatar als beïnvloedingsdoel heeft.

Conclusie en beleidsaanbeveling van het artikel: de auteur pleit ervoor dat de VS Qatar niet langer als bondgenoot moeten beschouwen maar strengere tegenmaatregelen treffen: het verminderen van Qatarese rol in Amerikaanse diplomatie en militair beleid, beperkingen op Amerikaanse bezittingen van Qatarese entiteiten en het beperken van Qatarese mediabereik op de Amerikaanse markt. De kernstelling is dat Qatar’s gelijktijdige rol als gastheer van Amerikaanse troepen en als vermeende sponsor van islamistische netwerken een onverenigbare dubbelrol oplevert die tegen de belangen van de VS en Israël werkt.

Context voor lezers: Qatar is een klein maar zeer rijk golfland met strategische ligging en enorme energie-inkomsten. Het handhaaft een diplomatieke positie waarbij het enerzijds banden onderhoudt met westerse machten en anderzijds contact heeft met groepen en staten die door diezelfde westerse machten als vijandig worden gezien. De beschuldigingen in het artikel zijn deels gebaseerd op verklaringen en documenten uit Israëlische bronnen en media-rapporten; onafhankelijk verifiëren van sommige beweringen kan nodig zijn voor een volledig oordeel.