"Waarschijnlijk de meest indrukwekkende operatie die ik ooit heb gezien"
In dit artikel:
Een groep gepensioneerde hoge Amerikaanse militairen heeft in een door JINSA op 20 november gepubliceerde evaluatie nieuwe details vrijgegeven over de 12 dagen durende confrontatie tussen Israël en Iran van 13–25 juni. De beoordeling is gebaseerd op een verkenningsmissie naar Israël in augustus door onder anderen generaal Charles Wald, luitenant‑generaal Robert Ashley en vice‑admiraal Mark Fox, die ruime toegang kregen tot Israëlische beleidsmakers, inlichtingendiensten en strijdkrachten om besluitvorming en uitvoering na te tekenen.
De commissie noemt “Operatie Een volk als een leeuw” een operationeel succes dat het Iraanse nucleaire en raketprogramma significant beschadigde en daarmee ook Amerikaanse veiligheidsbelangen versterkte. Volgens het rapport stond de operatie decennialang in de steigers: Israël had dertig jaar lang informatie en voorbereiding opgebouwd om de drie grootste Iraanse dreigingen aan te pakken — het nucleaire programma, ballistische raketten en het netwerk van door Iran gesteunde strijdgroepen.
De campagne begon met een gecoördineerde openingsaanval; binnen de eerste vier minuten werden naar schatting dertig hooggeplaatste Iraanse militairen, IRGC-commandanten en nucleaire wetenschappers uitgeschakeld, wat de commandostructuur verstoorde en de Iraanse reactiecapaciteit verzwakte. Die ‘onthoofding’ was volgens de auteurs mogelijk door overheersende inlichtingen en realtime-volging van doelpersonen, plus nauwkeurige, chirurgische aanvallen. Ashley omschreef de inlichtingenvoorbereiding als uitzonderlijk, waarbij acties tijdens de vlucht werden aangepast op basis van actuele data.
Tactisch opvallend was het gebruik van de F‑35 door Israëlische piloten in zogeheten “Beast Mode” met externe wapendragende configuraties om diepe aanvallen uit te voeren; volgens de beoordeling waren de F‑35’s onmisbaar voor het succes van de operatie en versterkten ze de oudere F‑15/16-vloot.
De evaluatie onthult ook de Amerikaanse directe rol: “Operatie Midnight Hammer” omvatte op 22 juni Amerikaanse kinetische strikes op diep ondergrondse verrijkingslocaties (Fordow en Natanz) met B‑2‑wapens, gevolgd door tientallen Tomahawk‑raketten vanuit een onderzeeër op Isfahan. Israëlische planners adviseerden over een westelijke aanvalsroutestrategie, wat de nauwe militaire coördinatie tussen Tel Aviv en Washington illustreert. Integratie van Israël in CENTCOM (sinds september 2021) en gezamenlijke luchtverdediging droegen bij aan een onderscheppingspercentage van circa 85% tegen Iraanse raketten; de VS leverden aanzienlijke THAAD‑ en SM‑3‑ondersteuning.
De directe aanleiding voor Israël om grootschaliger in te grijpen was inlichtingenmateriaal waaruit bleek dat Iran mogelijk een preventieve raketaanval met 700–1.000 ballistische raketten overwoog, en dat het nucleair onderzoek richting een sneller inzetbaar apparaat versnelde. Omdat de commissie het resultaat als strategische herschikking ziet — herstel van Israëlische slagkracht en verzwakking van Iran — waarschuwen de auteurs dat die winst niet blijvend is zonder aanhoudende politieke wil en militaire middelen. Aanbevelingen omvatten intensievere defensiesamenwerking, een “campagne tussen de oorlogen” om Iraanse wederopbouw te blokkeren en het versnellen van KC‑46‑tankvliegtuigleveringen aan Israël om operationele paraatheid te borgen.